Một số kết quả 10 năm thực hiện công tác đối ngoại trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá
Sau 10 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 26-CT/TU, ngày 17/3/2008, của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lạng Sơn về tăng cường công tác đối ngoại trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đến năm 2010 và những năm tiếp theo, tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh tiếp tục ổn định và có bước phát triển, duy trì đà tăng trưởng khá, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, huy động được các nguồn lực cho đầu tư phát triển, đáp ứng yêu cầu mở rộng và nâng cao năng lực sản xuất của các ngành kinh tế. Tiềm năng, thế mạnh của tỉnh tiếp tục phát huy có hiệu quả, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được cải thiện. Quốc phòng, an ninh được tăng cường, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm, chủ quyền biên giới quốc gia được giữ vững. Hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh, năng lực lãnh đạo, quản lý, điều hành của các cấp uỷ đảng, chính quyền được nâng lên, công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện có nhiều chuyển biến tiến bộ, tạo được sự ổn định về mọi mặt cho phát triển.
Tỉnh Lạng sơn đã chỉ đạo chặt chẽ và thống nhất quản lý các hoạt động đối ngoại, triển khai hiệu quả chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước. Quan hệ đối ngoại tiếp tục được mở rộng và đi vào chiều sâu, mở ra các cơ hội mới về hợp tác kinh tế, thu hút đầu tư, mở rộng thị trường, quản lý hiệu quả biên giới lãnh thổ quốc gia trên địa bàn, góp phần duy trì môi trường hòa bình, ổn định, bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội; tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo, xây dựng các nghị quyết, chương trình, kế hoạch công tác cụ thể để triển khai các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế. Thành lập Ban Chỉ đạo hội nhập quốc tế để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh hội nhập quốc tế. Do vậy, nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, cán bộ, đảng viên và nhân dân về tầm quan trọng của công tác đối ngoại được nâng lên rõ rệt; tỉnh đã xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế, đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế, tạo sự đồng thuận, quyết tâm cao trong quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ đối ngoại trên địa bàn.
Các hoạt động đối ngoại được thực hiện đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền, bám sát chương trình, kế hoạch đã được phê duyệt. Trong quá trình triển khai hoạt động đối ngoại, các cơ quan, đơn vị đã chú trọng quán triệt, thực hiện nghiêm túc các chủ trương, nguyên tắc đối ngoại của Đảng và Nhà nước về bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, bảo vệ Đảng, Nhà nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, bảo vệ sự toàn vẹn chủ quyền biên giới lãnh thổ quốc gia. Thực hiện nghiêm túc các quy định về kỷ luật phát ngôn, bảo vệ chính trị nội bộ, bảo vệ bí mật của Ðảng, Nhà nước. Cơ quan quản lý nhà nước về đối ngoại đã luôn chủ động, tích cực phát huy vai trò tham mưu, hướng dẫn, theo dõi, phối hợp và xúc tiến các hoạt động đối ngoại của tỉnh; triển khai đồng bộ, toàn diện các hoạt động đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân; bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các cơ quan, tổ chức với cơ quan quản lý nhà nước về đối ngoại, giữa cơ quan an ninh, quốc phòng và các cơ quan liên quan. Thường xuyên giữ mối liên hệ chặt chẽ với Ban Đối ngoại Trung ương, Bộ Ngoại giao, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nhằm tranh thủ sự hỗ trợ, giúp đỡ, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại của tỉnh. Các hoạt động đối ngoại của tỉnh đã đáp ứng được yêu cầu đối ngoại về chính trị, kinh tế, văn hóa, thông tin tuyên truyền đối ngoại, lễ tân ngoại giao gắn với nhiệm vụ bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Đại biểu tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng, Quảng Ninh, Hà Giang và Khu tự trị dân tộc Choang, Quảng Tây (Trung Quốc) chứng kiến ký kết các thỏa thuận hợp tác Hữu nghị tại chương trình Hội đàm đầu xuân năm 2018.
Hoạt động giao lưu, hợp tác quốc tế tiếp tục được tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, theo phương châm “chủ động, tích cực”. Trong đó, trọng tâm là tăng cường quan hệ giao lưu hữu nghị, hợp tác trên nhiều lĩnh vực với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc), thúc đẩy ngoại giao kinh tế, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, mở rộng quan hệ, xúc tiến hợp tác với các nước trong khu vực, các đối tác chủ chốt, các tổ chức kinh tế, tổ chức tài chính quốc tế, cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài. Tỉnh đã tổ chức đón tiếp hàng trăm đoàn khách nước ngoài đến từ nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ đại diện cho quốc gia, địa phương, các cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế đến thăm, làm việc tại tỉnh để tăng cường các hoạt động giao lưu, hợp tác, tìm hiểu thị trường, nghiên cứu khoa học và triển khai dự án viện trợ phát triển, từ thiện nhân đạo, hoạt động báo chí trên địa bàn đã cử, cho phép nhiều lượt cán bộ, công chức, viên chức đi công tác nước ngoài làm việc, khảo sát, xúc tiến hợp tác đầu tư, thương mại, tham dự hội nghị, hội thảo quốc tế, đào tạo, bồi dưỡng. Thông qua hoạt động giao lưu, trao đổi đoàn, đã có 25 thỏa thuận hợp tác quốc tế cấp tỉnh được ký kết, với nhiều nội dung, lĩnh vực hợp tác thiết thực, cụ thể
Quan hệ hữu nghị, hợp tác với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) tiếp tục được chú trọng và tăng cường, triển khai tích cực, chủ động, hiệu quả. Hai bên thường xuyên tổ chức các hoạt động trao đổi đoàn lãnh đạo cấp Tỉnh - Khu, cấp ngành, cấp huyện và nhân dân hai bên biên giới. Lãnh đạo hai bên thường xuyên duy trì cơ chế trao đổi thông tin, thăm hỏi, chúc mừng nhân dịp Tết cổ truyền, kỷ niệm ngày Quốc khánh và các sự kiện chính trị quan trọng của hai nước. Tích cực phát huy các cơ chế hiện có như: Cơ chế “Trao đổi hợp tác ở vùng biên giới”, cơ chế “Ủy ban công tác liên hợp giữa các tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hà Giang (Việt Nam) với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc)”, cơ chế “Gặp gỡ đầu Xuân giữa Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hà Giang (Việt Nam) với Bí thư Khu ủy dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc)” và nhiều cơ chế hợp tác cấp ngành, địa phương. Trên cơ sở những thỏa thuận hợp tác đã đạt được, các cấp, các ngành liên quan tích cực triển khai thực hiện và đạt được nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực: Thương mại, đầu tư, quản lý biên giới, quản lý cửa khẩu, đấu tranh phòng, chống tội phạm qua biên giới, giao thông vận tải, khoa học - công nghệ, nông - lâm nghiệp, y tế, giáo dục - đào tạo, văn hoá - thể thao, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu vực cửa khẩu, nghiên cứu thúc đẩy thành lập Khu hợp tác kinh tế qua biên giới Đồng Đăng - Bằng Tường...góp phần tăng cường hiểu biết, tin cậy lẫn nhau, củng cố tình hữu nghị và giao lưu hợp tác cùng có lợi giữa hai bên, xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển. Ngoài ra, tỉnh đã thiết lập quan hệ với các đối tác mới, có tiềm năng như: Tỉnh Gangwon (Hàn Quốc), tỉnh Kanagawa và tỉnh Fukuoka (Nhật Bản), Hiệp hội Doanh nghiệp Australia - Việt Nam, Quỹ Toàn cầu hóa Nông thôn mới Hàn Quốc… Duy trì quan hệ với các cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế tại Việt Nam như: Đại sứ quán các nước Hàn Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ, Pháp, Trung Quốc, Nga, Lào, Singapore và một số nước ASEAN khác; các tổ chức: UNESCO, WB, ADB, KOICA, JICA, JETRO, KfW… để tranh thủ nguồn lực vốn, tri thức, kinh nghiệm... phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Công tác triển khai các hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại, thu hút đầu tư nước ngoài được quan tâm thực hiện; tạo cầu nối thiết thực và điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp trong nước, trong tỉnh và nước ngoài đến khảo sát, tìm hiểu môi trường và triển khai các hoạt động xuất nhập khẩu, đầu tư, kinh doanh; tích cực thu hút vận động viện trợ phát triển. Thường xuyên, tích cực phối hợp với các cơ quan, địa phương của Quảng Tây (Trung Quốc) tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại, tạo cầu nối hỗ trợ cho các doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu sản phẩm, mở rộng thị trường và đối tác kinh doanh. Tích cực huy động mọi nguồn lực, cùng với sự hỗ trợ của Trung ương về cơ chế, chính sách và nguồn vốn để tập trung đầu tư xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội trong khu kinh tế cửa khẩu với tổng vốn tương đối lớn và tăng nhanh qua các năm. Đến nay, Khu kinh tế cửa khẩu đã trở thành đầu mối giao lưu quan trọng trong phát triển kinh tế, thương mại và du lịch với Quảng Tây (Trung Quốc); hệ thống cửa khẩu được chỉnh trang, nâng cấp, năng lực trung chuyển và tiếp nhận hàng hoá xuất nhập khẩu ngày càng được nâng lên, thu hút mạnh các hoạt động sản xuất và kinh doanh xuất khẩu qua địa bàn, tạo ra động lực thúc đẩy nhanh quá trình tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh.
Hoàn thành công tác phân giới, cắm mốc biên giới là sự kiện có ý nghĩa lịch sử, trọng đại trong quan hệ giữa hai nước Việt Nam - Trung Quốc, giúp thực hiện công tác quản lý biên giới một cách thuận lợi, hiệu quả, ngăn ngừa các tranh chấp biên giới và các hiện tượng xâm canh, xâm cư do thiếu hiểu biết về đường biên giới; xây dựng môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, mở ra cơ hội mới cho sự phát triển bền vững giữa hai nước, đặc biệt là tạo điều kiện cho các địa phương biên giới hai bên tăng cường giao lưu, hợp tác phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân. Thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành tổ chức triển khai công tác đối ngoại nhân dân, các nhiệm vụ đối ngoại theo tinh thần Chỉ thị số 04-CT/TW, ngày 06/7/2011 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại nhân dân trong tình hình mới. Chỉ đạo các cấp, các ngành tổ chức các hoạt động giao lưu hữu nghị, giao lưu văn hóa - thể thao, biểu diễn nghệ thuật, lễ hội xuân cho nhân dân biên giới nhân dịp lễ, Tết, Quốc khánh của hai nước. Tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân khu vực biên giới phát huy quan hệ láng giềng truyền thống, qua lại thăm thân, giao lưu, hợp tác kinh doanh, trao đổi hàng hóa. Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện chương trình phối hợp với Bộ đội Biên phòng tổ chức tập huấn truyền thông cho cán bộ, đoàn viên, hội viên và nhân dân khu vực biên giới về pháp luật, bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia; phòng, chống tội phạm mua bán phụ nữ và trẻ em qua biên giới, buôn lậu, tiền giả, gian lận thương mại, chống xâm canh, xâm cư, không xuất cảnh lao động trái phép... góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, cùng phát triển. Các huyện và thành phố Lạng Sơn ký kết thỏa thuận về thiết lập quan hệ huyện, thị hữu nghị với các huyện, thị của Quảng Tây (Trung Quốc), đến nay đã có 06 cặp huyện, thị ký kết quan hệ huyện - thị hữu nghị quốc tế; 11 cụm dân cư hai bên biên giới ký kết thôn - bản hữu nghị biên giới, góp phần tăng cường tình hữu nghị, sự hiểu biết, tin cậy lẫn nhau giữa nhân dân hai nước.
Nhìn chung sau 10 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 26-CT/TU, công tác đối ngoại đã đóng góp tích cực trong việc giữ vững môi trường hòa bình ổn định, giữ vững chủ quyền biên giới lãnh thổ, xây dựng đường biên giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển; chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, tranh thủ nguồn lực từ bên ngoài vào xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Trong những năm tới, tình hình thế giới vẫn có những diễn biến phức tạp, tác động trực tiếp tới nước ta tạo ra cả thời cơ, khó khăn và thách thức. Hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn. Quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, xu thế dân chủ hóa trong quan hệ quốc tế tiếp tục phát triển. Toàn cầu hóa và cách mạng khoa học - công nghệ phát triển mạnh mẽ, thúc đẩy nền kinh tế tri thức. Kinh tế thế giới tuy đã được phục hồi nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn, bất ổn, vấn đề cạnh tranh kinh tế, thương mại, tranh giành các nguồn tài nguyên, năng lượng, thị trường, nguồn vốn, nguồn nhân lực chất lượng cao giữa các nước tiếp tục diễn ra gay gắt. Đối với nước ta, tình hình chính trị - xã hội cơ bản ổn định, môi trường đầu tư ngày càng được hoàn thiện, hệ thống chính trị vững mạnh, quốc phòng, an ninh được bảo đảm, sự đồng thuận trong nhân dân ngày càng nâng lên sẽ là những điều kiện quan trọng bảo đảm cho sự ổn định và phát triển của đất nước. Những thành tựu trong công cuộc đổi mới đã và đang được phát huy, tạo ra thế và lực, sức mạnh tổng hợp mới cho đất nước, vị thế, uy tín quốc tế của đất nước ngày càng được nâng cao. Là tỉnh có đường biên giới quốc gia trên địa bàn cùng với nhiều cửa khẩu quan trọng nối liền nước ta với nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Lạng Sơn có nhiều điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế - xã hội đặc biệt là lĩnh vực thương mại và xuất nhập khẩu, do đó tỉnh sẽ tiếp tục đề ra các cơ chế, chính sách nhằm tranh thủ các cơ hội, khai thác hiệu quả mọi tiềm năng, lợi thế trong quá trình hội nhập là điều kiện quyết định để đẩy nhanh sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đức Thịnh
